به نقل از «ایسنا»

چرا فعالیت طوفان‌های گرد و غبار در شرق آسیا کاهش یافته است؟

تاریخ انتشار: ۴ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۹۳۶۵۰

ایسنا/خراسان رضوی طوفان‌های گرد و غبار می‌توانند کیلومترها طول و هزاران فوت ارتفاع داشته باشند. این طوفان‌ها ممکن است پیامدهای زیست‌محیطی مختلفی از جمله آلودگی شدید هوا، تخریب زمین و آسیب به محصولات کشاورزی و دام ثبت کنند.

به گزارش یورکالرت، به‌ تازگی گروهی تحقیقاتی به سرپرستی دکتر چنگلای وو، از موسسه فیزیک جوی آکادمی علوم چین، عواملی را که باعث کاهش اخیر فعالیت گرد و غبار در شرق آسیا می‌شود را بررسی کردند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گرد و غبار وارد شده به جو به‌ عنوان یک نوع اصلی آئروسل (ذرات ریز مایع یا جامد معلق در هوا) عمل می‌کند و از طریق فعل‌ و انفعالات آئروسل- تشعشع- ابر بر سیستم آب‌ و هوا و اقلیم تاثیر می‌گذارد و مواد مغذی را از قاره‌ای به سایر قاره‌ها و اقیانوس‌ها انتقال می‌دهد.

وو گفت: درک تکامل فعالیت گرد و غبار در گذشته و پیش‌بینی تغییرات آن در آینده مهم است. در واقع گرد و غبار به‌دلیل منشا طبیعی خود می‌تواند به‌ عنوان آینه‌ای برای درک تکامل سیستم زمین عمل کند.

در دهه‌های اخیر فعالیت گرد و غبار شرق آسیا به‌ شدت کاهش یافته است. به‌ طور خاص کاهش شدید فعالیت گرد و غبار پس از یک دوره گرد و غباری طی سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۰ وجود دارد.

اما دلایل کاهش اخیر فعالیت گرد و غبار در شرق آسیا چیست؟ چگونه فعالیت گرد و غبار در آینده تغییر خواهد کرد؟

پروفسور ژائوهو لین، دیگر همکار این تحقیق، خاطرنشان کرد: انتشار گرد و غبار به عوامل مختلفی از جمله بادهای سطحی، شرایط خاک، پوشش گیاهی و دخالت‌های انسانی بستگی دارد.

بخش اساسی این تحقیق استفاده از مدل انتشار گرد و غبار بر پایه اصول طبیعی (DuEM) برای بازسازی ریزش انتشار گرد و غبار از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۷ بود. نتایج نشان داد مدل به‌خوبی تغییرات بین سالانه و روند کاهشی فعالیت گرد و غبار در شرق آسیا را طی سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۷ بازتولید کرد.

علاوه بر این محققان چندین آزمایش حساس را با یک عامل منحصر به فرد متفاوت در طول سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۷ انجام دادند اما سایر عوامل در سطح سال آغازین (یعنی سال ۲۰۰۱) ثابت ماند. با مقایسه این آزمایش‌ها، آنان اثرات باد سطحی، رطوبت خاک و پوشش گیاهی را بر تغییرات زمانی انتشار گرد و غبار طی سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۷ تفکیک کردند.

وو بیان کرد: ما متوجه شدیم که تضعیف باد سطحی و افزایش پوشش گیاهی و رطوبت خاک همگی در کاهش انتشار گرد و غبار نقش دارند. سهم نسبی این سه عامل به‌ترتیب ۴۶، ۳۰ و ۲۴ درصد است.

وی افزود: به‌ طور کلی تغییرات در عوامل هواشناسی، عامل اصلی کاهش اخیر فعالیت گرد و غبار در شرق آسیاست.

در واقع تضعیف باد سطحی‌را می‌توان به کاهش گرادیان‌های دمای نصف‌النهار ناشی از تشدید قطبی گرمایش جهانی نسبت داد. تضعیف باد را همچنین می‌توان تا حدی با تغییرپذیری درونی در سیستم آب‌ و هوایی مانند نوسان ۱۰ ساله اقیانوس آرام (PDO) توضیح داد. افزایش پوشش گیاهی ارتباط نزدیکی با افزایش غلظت CO۲ و دما، همچنین احیاء اکولوژیکی در چین دارد. رطوبت خاک ممکن است به‌ طور عمده به افزایش بارندگی در مناطق منشا نسبت داده شود.

وو پیشنهاد کرد: ما باید تکامل همه این عوامل مرتبط را برای پیش‌بینی تغییرات آینده گرد و غبار در این منطقه در نظر بگیریم.

یافته‌های این تحقیق سرنخ قابل اعتمادی برای پیش‌بینی آتی فعالیت طوفان گرد و غبار ارائه می‌کند. داده‌های انتشار گرد و غبار شبیه‌سازی شده در مخزن بانک داده‌های علم (Science Data Bank) موجود است.

نتایج این تحقیق در مجله Nature Communications منتشر شد.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی اجتماعی گرد و غبار آسيا استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی شهرستانها استانی فرهنگی و هنری انتشار گرد و غبار پوشش گیاهی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۹۳۶۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خطر ریزگردهای قم بیخ گوش تهران

مدیر کل منابع طبیعی استان قم گفت: یکی از علل اصلی پدیده گرد و غبار در قم وجود بیابان‌هاست که تبدیل به کانون‌های ایجاد ریزگردها شده و اگر زود برطرف نشود فراتر از قم رفته و پایتخت را هم دربر می‌گیرد. - اخبار استانها -

محمد شعاعی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در قم در رابطه با معضل حل نشده گرد و غبار در استان گفت: مهم‌ترین مسئله‌ای که در سال‌های اخیر با آن درگیر هستیم موضوع گسترش بیابان، فرسایش خاک و گرد و غبار است که زندگی مردم و شهروندان قم را دچار اختلال کرده است.

وی افزود: از نظر آماری بیش از 84 درصد از مدیریت عرصه‌های استان در اختیار منابع طبیعی است که معمولا در 4 محور حفظ، احیا، توسعه و بهره برداری تعریف شده و موضوع پدیده گرد و غبار گره خورده به بحث بیابان، که تقریبا حدود 20 درصد یعنی 200 هزار هکتار عرصه‌های بیابانی داریم.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم با بیان اینکه 300 هزار هکتار از مساحت قم مستعد تولید گردوخاک است، گفت: حدود 105 هزار هکتار از عرصه‌های بیابانی قم عرصه‌هایی هستند که تبدیل به کانون‌های ایجاد گرد و غبار شده است.

احتمال تبدیل دریاچه نمک قم به کانون جدید گردوغبار کشور

وی خاطرنشان کرد: گردوغبار و ریزگردها در سال‌های اخیر برای قم یک معضل شده و اگر این معضل زود برطرف نشود فراتر از استان خواهد رفت و حتی می‌تواند پایتخت را هم در بر بگیرد.

شعاعی، تاریخچه آغاز بحث بیابان‌زدایی در استان قم را از سال 1349 دانست و در این راستا عنوان کرد: با توجه به‌ اعتبارات  تخصیص یافته، کارهای زیادی انجام شده و از سال 1349 که طرح مقابله با بیابان آغاز شده، کارهایی صورت گرفته اما متأسفانه سرعت بیابانی‌شدن از سرعت عملیات بیشتر بوده است.

وی تصریح کرد: علل مختلفی زمینه‌ساز این امر شده، که یکی از آن بحث‌های طبیعی چون؛ اقلیم، گرم شدن زمین و چیزهایی که در طبیعت اتفاق می‌افتد؛ مانند دخالت‌های بشری و ... و همچنین بحث قطع حق آبه های زیست محیطی که شاید بیشترین ضربه را وارد کرده، به طور مثال منطقه شرق قم زمانی چراگاه دام‌ها بوده که اکنون تبدیل به بیابان شده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم درباره احیای عرصه‌های بیابانی استان عنوان کرد: حدود 15 هزار هکتار مناطق بیابانی از سال 1349 تاکنون در مناطق مختلف احیا شده، که نمونه شاخص آن، منطقه کوه نمک در مسیر قم_ جعفریه است که کانون ایجاد ریزگردها بوده و از سال 70 مهار و تقویت شده است.

شعاعی تصریح کرد:  چهار کانون مولد این ریزگردها در استان شامل حسین آباد میش مست، مسیله، قم و کوه نمک را داریم که باید تدابیری ویژه و فوری برای کنترل و جلوگیری و مهار آن در نظر گرفته شود.

شعاعی خاطر نشان کرد: در بحث احیا، طبق آیین‌نامه مبارزه با پدیده گرد و غبار، 14 دستگاه متولی مبارزه با گرد و غبار هستند که باید همه پای کار بیایند، طرحی که پیگیر آن در استانداری و سازمان مدیریت هستیم، این کار را باید در سطح ملی و به عنوان ابر پروژه معرفی کنیم، چون اگر زود به داد آن نرسیم استان‌های همجوار از جمله تهران را هم درگیر خواهد کرد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، محمدحسین بازگیر مدیرکل محیط زیست استان قم نیز با بیان اینکه اکوسیستم دریاچه نمک قم به شدت شکننده شده است، گفت: ستاد ملی مدیریت گردوغبار کشور اعلام کرده اگر دریاچه نمک آسیب ببیند، فلات بخش مرکزی نیز آسیب خواهد دید و کانون گردوغبار و ریزگردها در منطقه فعال خواهد شد.

به گفته بازگیر دریاچه نمک، یکی از فرصت‌های خوب استان قم است که بین سه استان قم، اصفهان و سمنان قرار گرفته و وسعتی حدود 200 هزار هکتار دارد و از دشت مسیله پشتیبانی می‌کند و خوشبختانه هنوز به وضعیتی که گرد و غبار و ریزگرد ایجاد کند نرسیده است.

مدیرکل محیط‌زیست استان قم با بیان اینکه متأسفانه به دلیل قطع حقابه ها و خشکسالی گسترده، اکوسیستم این منطقه به شدت شکننده شده است، گفت: متأسفانه کم کم با تهدید این فرصت گرانبها روبه‌رو می‌شویم و حق آبه هایی که باید به تالاب‌های اقماری دریاچه، مثل؛ تالاب مُرّه، تالاب حوض سلطان، تالاب بند علی خان در استان تهران و ...  برسد، نرسیده و رودخانه‌ها، ورودی و آوردهای گذشته را ندارد، در بالادست، هم سدهای زیادی و هم برداشت‌های زیادی داشتیم.

وی تصریح کرد: لازمه مدیریت و ساماندهی آن کارهای فرااستانی است که در سفر قبلی رئیس جمهور به استان قم، موضوع دریاچه نمک در یک کارگروه ملی به تصویب رسید و بیش از یک سال کار انجام شد و یک برنامه جامعی برای مدیریت این حوزه تهیه و با دستگاه‌های مختلفی که مرتبط با این حوزه اند، همچون وزارت کشور، وزارت نیرو و جهاد کشاورزی، وزارت صمت و ‌... تبادل اطلاعات صورت گرفت و در این راستا طرحی نوشته شد که در ششمین جلسه ستاد ملی تالاب های کشور به تصویب رسید.

انتهای پیام/